Nieuwsgierigheid brengt de mens vooruit, leidt tot baanbrekende ontdekkingen, brengt ons op nieuwe ideeën, zorgt ervoor dat we ons op onbekend terrein begeven. Dat begint al in de jeugd: kinderen zijn ongelooflijk nieuwsgierig, willen steeds meer weten en overal dichtbij zijn. Leertorens ondersteunen hen bij hun ontwikkeling tot pientere en actieve persoonlijkheden die zich goed ontwikkelen, kerngezond zijn en vol oervertrouwen. Waarom dat zo is en waarom de kleintjes door leertorens met nog meer plezier nieuwe dingen leren, lees je in dit artikel.
Wat is het nut van leertorens?
Al vroeg had Maria Montessori, die de basis legde voor de montessoripedagogiek, door dat kinderen het beste leren als je ze gewoon hun gang laat gaan. Ieder kind ontwikkelt zich op een andere manier – afgezien van de sleutelfases die bij de meeste kinderen gelijk zijn. Als ze in hun eigen ritme en op hun eigen manier de spannende wereld om zich heen ontdekken, blijven hun individualiteit, behoeften, talenten en interesses centraal staan. Maar ook het plezier aan het ontdekken van de wereld. Ze worden steeds zelfstandiger, winnen zelfvertrouwen en ontwikkelen zich tot zelfbewuste kleine mensen.
Volgens het basisprincipe van Montessori “help mij het zelf te doen” worden de kinderen met behulp van een leertoren in alledaagse activiteiten geïntegreerd, ze ontdekken dingen die wij heel vanzelfsprekend vinden en die wij helemaal niet meer waarnemen, voor de eerste keer en leren op een speelse manier razendsnel nieuwe dingen kennen. Daarbij vallen ze van de ene verbazing in de andere.
Verschillende gebruikslocaties
Spannend, hoe papa de gezinspizza met broccoli belegt! Misschien kan ik hem daarbij helpen. Ook al die mooie gekleurde snippers op de knutseltafel van oma zijn fantastisch, die ga ik op mijn eigen manier sorteren. En wat doet opa daar allemaal met die schaaf op zijn werkbank? Ook het boekenrek van een grote broer, de reusachtige kledingkast van de ouders of al die rare dingetjes op de wastafel oefenen een magische aantrekkingskracht op een dreumes uit en wekken het verlangen om mee te doen. En als een kind dan iets voor het eerst zelf kan doen, bijvoorbeeld alleen handenwassen, dan is het natuurlijk apetrots.
Kinderen worden eigenlijk vanuit het niets in een ontzettend ingewikkelde wereld geboren, waar ze in het begin helemaal niks van snappen. Onze taak als ouders is het ze stap voor stap de wereld te laten verkennen. Je hummeltje doet de ene ontdekking na de andere, door naar de buizen te grijpen en de toren op te klimmen – of misschien til jij hem of haar erin. Boven aangekomen pakt het een appelpartje vast of speelt met gekleurde versiersels van het knutselwerk waar je net mee bezig bent. En ook als ouder zie je de wereld ineens vanuit een nieuw perspectief – door de ogen van je kinderen.
Welke voordelen biedt een leertoren?
Een leertoren stimuleert de motoriek van je kind en versterkt het evenwichtsgevoel. Maar dat is nog lang niet alles. Leertorens hebben een positief effect op de ontwikkeling van kinderen, omdat ze op die manier overal bij zijn. Ze hebben de kans te bekijken wat ze vanuit hun perspectief van beneden af tot nu toe niet konden zien en daarom natuurlijk des te interessanter is. Plotseling staan ze met hun neus vooraan. Een kind dat een beetje pienter is, krijgt alleen al door het observeren en voorzichtig meedoen dingen onder de knie, die het anders pas veel later zou leren – en wel op een creatieve en intuïtieve manier. En daar houdt het nog lang niet mee op: zodra iets bekend is, wil een kind steeds meer weten en leren en ontwikkelt het zich als vanzelf steeds een beetje verder. Het is al snel in staat alleen de toren op te klimmen. En weer naar beneden. Daardoor wordt je kind steeds zelfstandiger.
Vooral in de keuken kunnen de kleintjes al heel vroeg leren, hoe dingen in zijn werk gaan: eerst wordt de groente schoongemaakt, dan snippert mama hem in kleine stukjes en dan gaat hij pas de pan in. Maar eerst zet ze het fornuis wat lager. Bovendien leert je kind veel over gezonde voeding en kan al snel de eerste kleine taken als keukenhulp overnemen, bijvoorbeeld door de gist te brokkelen als jij brood bakt.
Door deze schijnbaar banale handelingen bouwt je kind een gevoel van zelfeffectiviteit op. Het merkt dat het kleine taken en dagelijkse uitdagingen aankan, omdat het al vaardigheden in zichzelf heeft ontdekt die het eerder nog niet kende. Op die manier laten ouders hun kroost zien: mama en papa kunnen je overal bij helpen, maar jij kunt zelf ook al een heleboel. Deze eerste speelse lessen hebben een grote invloed op de ontwikkeling van je kind – zelfs later als ze volwassen zijn, omdat het geloof in je eigen vaardigheden dan des te belangrijker wordt. Maar dat duurt gelukkig nog een tijdje ...
Het goede nieuws is dat de leertoren niet alleen voordelen heeft voor je kinderen, maar ook voor jezelf, omdat het ook jou ontlast: je hoeft het kind niet steeds te dragen, dat ontziet je spieren. Je kunt het gewoon overal mee naartoe nemen, waar jij net iets te doen hebt, en het laten toekijken. Zo weet jij altijd waar je kind is en wat het doet – dat maakt je leven heel wat eenvoudiger. En dat terwijl je dreumes een heleboel leert en iedere dag nieuwe kleine avonturen beleeft.
Voor welke leeftijd zijn leertorens geschikt?
Dat hangt helemaal af van het kind en van zijn of haar ontwikkeling. Als moeder of vader kun je dat het beste zelf inschatten. Vind je kind het nog moeilijk zelfstandig op zijn of haar eigen benen te staan? Dan is het misschien nog iets te vroeg, want dan zou je hem of haar steeds moeten vasthouden. Jouw kind kan al goed zelfstandig staan en zichzelf aan het frame van de leertoren vastgrijpen als het zich onveilig voelt? Prima, dan is een leertoren een goed idee. Kies in dat geval een leertoren met een platformhoogte van 25 cm, die hoogte is ideaal voor kleine kinderen. Als het kind ietsje ouder is en zelfstandig op de toren kan klauteren en zich goed vast kan houden, is het toe aan een grotere. Toch is het belangrijk dat je het kind altijd goed in de gaten houdt, zodat je kunt ingrijpen als dat nodig is.
Welke soorten leertorens zijn er?
Ze zijn verkrijgbaar in vele verschillende uitvoeringen. Je hebt ze in verschillende maten en soorten, in verschillende ontwerpen en voor verschillende doeleinden. Ook de prijzen variëren. Sommige worden compleet geleverd, andere moet je zelf monteren. Ze zijn meestal gemaakt van hout of kunststof, soms ook van aluminium. De torens zijn open of gesloten, soms kun je ze opvouwen of zijn ze voorzien van aanvullende elementen: deuren, wielen of zelfs een tafeltje. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende hoogten. De handleuningen die alle torens gemeen hebben, zorgen ervoor dat het kind zich ergens aan vast kan houden. Dat is juist op deze leeftijd belangrijk, omdat het vaak nog niet zo stevig op de beentjes staat. Vaak zit er nog een rand langs de zijkanten, die ervoor zorgt dat het kind niet uit de toren kan vallen – een veilig gevoel voor ouders en kind.
Waar moet je bij aankoop van een leertoren op letten?
Belangrijke aspecten bij aankoop zijn het materiaal, de kwaliteit, de grootte en het veiligheidsaspect. Het materiaal speelt een belangrijke rol – vooral massief hout of stevige kunststof zijn een goede basis voor hoogwaardige en solide torens die tegen een stootje kunnen en deze stormachtige fase in het leven van een kind goed aankunnen. Let echter ook op een goede afwerking: het is belangrijk dat de hoeken en randen van de constructie mooi zijn afgerond en geen scherpe kantjes overstaan. Massief hout van hoge kwaliteit of moderne, duurzame kunststof en stevige schroefverbindingen, die de constructie bij elkaar houden, zijn kenmerken waaraan je een goede leertoren herkent. Het plateau waarop het kind staat, moet stroef genoeg zijn dat het kind niet uitglijdt. Daarnaast is het belangrijk dat de hoogte en de vorm passen bij de behoeften van het kind.
De toren moet zo licht zijn dat je hem zonder problemen van de ene ruimte naar de andere kunt dragen, maar tegelijkertijd groot genoeg om ervoor te zorgen dat het kind er stevig in kan staan. Een zo breed mogelijke constructie zorgt ervoor dat de toren niet omkiepert of omvalt, zelfs als de kleine avonturier zeer actief is en heen en weer beweegt. Stabiele poten zijn ook van essentieel belang. Leertorens mogen niet op een gladde of natte ondergrond worden geplaatst, anders kunnen ze wegglijden.
Informeer vooraf of de verwerkte materialen veilig zijn en geen schadelijke chemische stoffen bevatten. Materiaaltests en het GS-keurmerk geven een goede indicatie. De gebruikte verf en lak moeten levensmiddelveilig en speekselvast zijn, zodat kinderen tijdens het spelen geen schadelijke stoffen binnenkrijgen.
Je kunt ook uitzoeken of de leertoren van betrouwbare bronnen een goede beoordeling heeft gekregen. Houd bij voordelige aanbiedingen in je achterhoofd dat de prijs misschien laag is omdat de kwaliteit onvoldoende is. Een toren van goede kwaliteit kan later nog door broertjes of zusjes of zelfs kleinkinderen worden gebruikt, waardoor de investering zich op lange termijn zal uitbetalen. Als je een leertoren koopt die modulair is opgebouwd, kun je hem ook nog op een andere manier gebruiken.
Handig zijn meerdere (trap-)treden, waarop het kind zelfstandig naar boven kan klimmen en een plateau dat in hoogte verstelbaar is: op die manier is de toren altijd precies zo groot als hij moet wezen en past hij zich aan de grootte van het kind aan en groeit met hem of haar mee.
Het is ook belangrijk dat de leertoren eenvoudig in elkaar kan worden gezet en dat hij goed bij je interieur past – dan heb je een prachtige blikvanger waar je dagelijks plezier van hebt.
Doe-het-zelf
Als je zelf een leertoren wilt bouwen, vind je op internet een paar interessante doe-het-zelf-instructies. Als je over voldoende tijd en het juiste gereedschap beschikt, staat een eigen creatie niets in de weg. Op die manier krijgt je kind een unieke leertoren waar het vast en zeker heel blij mee zal zijn.
Montage en onderhoud
Of je de leertoren nou zelf maakt of koopt, belangrijk is: eerst in elkaar zetten, dan pas gebruiken. Kleine kinderen kunnen kleine onderdelen zoals schroeven en moertjes gemakkelijk inslikken en daardoor stikken. Daarom mag een leertoren pas door je kinderen worden gebruikt als je hem volledig in elkaar hebt gezet. Als je de toren goed onderhoudt, zul je er vele jaren plezier van hebben.
De ideale plek voor een leertoren
Veiligheid staat altijd voorop. Denk er goed over na waar je de toren wilt neerzetten. Zet de leertoren op een effen ondergrond en ruim alles aan de kant wat op de vloer ligt, om te voorkomen dat de toren wegglijdt. Gebruik de leertoren alleen in staande positie en kies de hoogte dusdanig dat je kind de plek die het moet ontdekken, goed kan bereiken, bijvoorbeeld het aanrecht in de keuken. Het plateau moet zich op 40 à 45 cm hoogte bevinden – dus niet hoger dan kniehoogte van een volwassene. Zorg ervoor dat de constructie stevig staat en niet kan omkiepen, zelfs als het kind over de toren heen leunt.
Een echte no-go is een plaatsing van de toren direct voor het fornuis of in de buurt van heet water. Bovendien kun je puntige voorwerpen beter uit de buurt leggen, om te voorkomen dat je kind zich kan bezeren. Hetzelfde geldt voor alles wat giftig, scherp of heet is. Houd er ook rekening mee dat je kind – zodra het de omgang met de toren heeft geleerd en genoeg kracht heeft om hem te verschuiven – de toren ook naar een plek kan schuiven, waar hij of zij helemaal niet bij mag komen, bijvoorbeeld een medicijnkastje. Zorg er dus voor dat je alles wat niet safe is buiten reikwijdte bewaart. Luister naar je eigen buikgevoel. Vaak is een combinatie van de gevareninschatting van de vader en de moeder ideaal en voor het kind de beste bescherming.
Zelfs als je al deze preventieve maatregelen neemt, is het nog steeds absoluut noodzakelijk dat je kinderen in een leertoren ieder moment in de gaten houdt en nooit alleen laat. Geniet van de grenzeloze nieuwsgierigheid van je kleine ontdekker, maar laat je kind niet te overmoedig worden en op het aanrecht klimmen. Dan kunnen jullie gezellig samen aan de slag.
Hout of kunststof?
Je kunt het beste kiezen voor een materiaal dat bij jouw kind past en waar jij je prettig bij voelt. Beide hebben hun voordelen. Massief hout is van zichzelf stabiel, maar vaak ook vrij zwaar. Het overtuigt ook visueel door de prachtige vlamtekening van het hout. Vooral als je veel houten meubels hebt, past een leertoren van hout daar perfect bij. Bovendien heeft hout een warme en gezellige uitstraling. Hout kun je ook opschilderen, kunststof meestal niet. Beide materialen kunnen goed tegen hoge temperaturen, dus een pan met heet water, die wellicht eens uit je handen glijdt, zal het materiaal niet beschadigen.
Hout is milieuvriendelijk, mits het afkomstig is uit duurzame bosbouw. Erkende keurmerken op dit gebied zijn het ecologische keurmerk Naturland, het FSC-keurmerk en het PEFC-keurmerk. Als hout uit bossen in de regio als grondstof wordt gebruikt, zijn de leverketen en de transportweg korter, wat ook positief is voor het milieu.
Het nadeel van hout is dat je het regelmatig moet onderhouden (opverven, lakken, impregneren), om te voorkomen dat er vocht intrekt, er geen schimmel ontstaat en het niet gaat splinteren, omdat de vezels door natuurlijke slijtage op den duur loslaten. Torens van hout zijn wegwerpartikelen, die worden weggegooid als ze het einde van hun levensduur hebben bereikt. Afhankelijk van de kwaliteit en de houtsoort kan een houten toren enkele jaren of zelfs meerdere decennia meegaan.
Leertorens van kunststof bieden alle voordelen die kunststof tegenover hout biedt. Kunststof neemt geen vocht op, waardoor het ideaal is voor gebruik in de keuken, als je kind daar met vloeistoffen hanteert. Of in de badkamer tijdens het tandenpoetsen. In principe zou je de leertoren zelfs onder de douche kunnen zetten, bijvoorbeeld om je kind na een avontuur in de modder van top tot teen goed te wassen of om een leertoren die in de tuin heeft gestaan en vol vuil zit snel en eenvoudig met de sproeikop af te spuiten.
Bij gebruik in de keuken kan het weleens gebeuren dat aardbeiensap of pindakaas op het materiaal terecht komt – voor een kwalitatief hoogwaardige kunststof geen enkel probleem. Kunststof maak je snel en eenvoudig schoon, zelfs allesreiniger, groene zeep of afwasmiddel laten geen sporen achter. Maar het beste is: torens van kunststof kun je ook mee naar buiten nemen – in de zomer en in de winter – omdat ze goed tegen modder en vuil kunnen. Ze nemen geen water of andere stoffen op en kunnen na afloop goed worden schoongemaakt en weer mee naar binnen worden genomen, zonder lelijke vlekken op je tapijt achter te laten. Omdat hoogwaardige kunststoffen ook geen geurtjes aannemen, kun je ze na gebruik in de tuin zonder problemen weer binnen zetten. Als ze nog naar aarde, bladeren of gras mochten ruiken, maak je ze snel schoon en daarna ruik je helemaal niets meer.
Wat de kleur betreft kun je je fantasie de vrije loop laten. Kunststof torens zijn in alle kleurencombinaties verkrijgbaar en dat is natuurlijk super, want kinderen zijn dol op kleuren – het liefste alle kleuren van de regenboog – dat wekt hun speeldrift. Uiteraard kun je ook voor een effen, gedekte variant kiezen die beter bij de kleuren van je interieur past.
Conclusie
Een leertoren is een combinatie van speelgoed en leertoestel en gewoonweg onmisbaar om het onstilbare verlangen van je kind naar kennis te stillen. Je kind leert nieuwe dingen en heeft tegelijkertijd de grootste pret. En daar heb jij ook plezier van: als je ziet hoe je kind de wereld ontdekt en jij hem of haar daarbij ondersteunt. Zo help jij je kind om een zelfstandig en zelfbewust persoontje te worden. Dus waar wacht je nog op? :-) Veel plezier bij het ontdekken van al die nieuwe mogelijkheden!
Waarom hebben wij deze tekst geschreven?
Omdat al heel veel kleine kabouters – ook onze eigen kinderen – met onze leertorens de spannende wereld van de volwassenen hebben ontdekt. En omdat we de leertoren als een belangrijk instrument binnen de ontwikkeling van kinderen beschouwen. Daarom beginnen we al heel klein: met een plateauhoogte van 25 cm, die een kleine verhoging en snel succes biedt – je kruimeltje zal apetrots zijn dat het deze eerste overwinning heeft behaald. Om ervoor te zorgen dat je kind zich bij zijn eerste pogingen hogerop te komen veilig voelt, hebben wij al in het jaar 1979 de juiste plateaumaat ontwikkeld. Het materiaal van het plateau is iets opgeruwd – dus extra stroef – zodat je kind niet kan uitglijden, maar kan desondanks goed worden schoongemaakt, voor het geval er eens iets wordt gemorst.
Wij hebben speciaal gelet op een kindvriendelijke constructie: de warme buizen zijn ideaal om zich aan vast te houden. Onze leertorens hebben geen scherpe randjes, alles is perfect afgerond. De rand aan de zijkanten biedt je kleintje een goed houvast. Als het kind “niveau 1” beheerst, kun je voor een variant met een hoger plateau kiezen: met een hoogte van ca. 45 cm (ongeveer kniehoogte) is deze ideaal voor peuters die zelfstandig bij de wastafel willen komen.
Met QUADRO kun je de leertoren zo vormgeven dat deze precies bij jouw kinderen past. Dankzij het in 1979 gepatenteerde PLUG-IN SYSTEEM kan iedere toren in een mum van tijd worden gemonteerd. En uit elkaar worden gehaald – voor het geval je hem ergens anders wilt neerzetten. Je kunt hem steeds weer opnieuw in elkaar zetten, zonder hamer en zaag, ingewikkelde bouwtekeningen en meerdere ritten naar de bouwmarkt, omdat je toch nog iets was vergeten. Je kunt steeds weer nieuwe leertorenmodellen bouwen. En als je behoefte hebt aan nieuwe ideeën, dan vind je die vast en zeker in onze modellendatabank, want die zit boordevol suggesties voor nieuwe constructies.
Je kunt je leertoren volledig gesloten maken, met een of meerdere open delen of volledig open, al naar gelang wat je mooi of handig vindt. Als je kinderen groter worden, kun je de leertoren in een klimrek veranderen. Op die manier kunnen ze er niet alleen doorheen kruipen en de eerste stapjes hogerop wagen, maar nog verder naar boven klimmen. Een goede start maak je met de Beginner set van QUADRO die uit 116 delen bestaat en waarmee je 24 te gekke constructies kunt bouwen. Als je deze later met een tweede Beginner set combineert, kun je een grotere leertoren bouwen – of iets heel anders. Wat je maar wilt!
Omdat het bouwpakket van QUADRO in principe oneindig kan worden uitgebreid (de enige beperking is de oppervlakte van je kamer of van het gazon in je tuin), bespaar je op extra uitgaves voor steeds weer nieuwe speel- en leertoestellen. Bovendien is QUADRO goed voor het milieu en de gezondheid van je kinderen. De klimrekken zijn volledig geurloos en bevatten geen weekmakers of PAK’s. Omdat ze zo robuust zijn en meerdere generaties meegaan, zijn ze echt duurzaam. Daarnaast is onze leveringsketen zeer kort: producten van QUADRO zijn 100% made in Germany – van de productie, samenstelling, opslag tot en met de doorontwikkeling, administratie en wereldwijde verkoop.
Hier vind je een hele bijzondere toepassing van de leertoren.
Reacties